جشنواره منطقه‌ای مجازی "چارقد" در خراسان جنوبی برگزار می‌شود
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی خراسان جنوبی، حمید مرادی اظهار کرد: لباس جزئی از فرهنگ هر قومیت محسوب می شود و بهترین راه برای معرفی و تبادل فرهنگی یک مکان است و در تلاش هستیم تا فرهنگ ، آداب و رسوم کمتر به یاد مانده منطقه شرق کشور به خصوص خراسان جنوبی را زنده و هرچه بهتر به آیندگان معرفی کنیم از نظر فرهنگی خراسان جنوبی منطقه جغرافیایی پهناوری است که بخشی از قهستان تاریخی را شامل می‌شود .
وی افزود: بر اساس اسناد کهن این منطقه محل زندگی یکی از اقوام آریایی نژاد به نام ساگارت بوده است و به دلیل وضعیت آب و هوایی و اقلیمی خاص خود، چندان مورد توجه و تاخت و تاز افراد بیگانه قرار نگرفته است و زبان و نژاد مردم این خطه کمتر دچار آمیختگی و اختلاط شده است لذا از آنجایی که قومیت قالب فارس است، زبان رسمی و اصلی مردم استان فارسی است.
مرادی ادامه داد: این زبان در بیشتر نقاط شهری و روستایی با گویش متفاوت لهجه خاص و منسوب به همان محل بیان می‌شود؛ مانند گویش تونی یا فردوسی، لهجه بیرجندی، لهجه قاینی، لهجه نهبندانی و... که البته این لهجه‌ها با تفاوت‌های جزئی در واژه‌ها، جمله بندی‌ها و تاکید بر روی صداها و هجاها همراه است.
وی افزود: پوشاک مردم این منطقه به خصوص زنان می‌تواند به چهار قد، دستمال، روبند، کلوته، کوسه، عرقچین، پیراهن دالاق، شلیته، شلواریل، چادر، کفش طبلک دار، گرجی، گالش و... اشاره داشت که البته از این میان پوشاک چنشت ویژگی‌های خاص و منحصر به فردی دارد که با تغییرات اندکی هنوز استفاده می‌شود.
معاون فرهنگی جهاددانشگاهی خراسان جنوبی اظهار کرد: برخی زیورآلات بانوان نیز مانند النگو، جقه، خفتی، ملیله، منجوق، انگشتر، ایاره، بازوبند، خلخال، تاج سر شستی،گوشواره و منگلی بوده است.
مرادی ادامه داد: لباس‌های سنتی بارزترین نماد فرهنگی، مشخص ترین نشانه اعتقادی ملی و راحت ترین وسیله انتقال فرهنگ مردم بوده و شاید خراسان‌جنوبی به دلیل شرایط آب و هوایی و اقلیمی از تنوع خاصی در پوشش لباس برخوردار بوده است؛ پوشش مردان نیز در این منطقه نسبت به مناطق دیگر از شرایط خاص و ویژه‌ای برخوردار است.
وی افزود: در خراسان جنوبی چار قد (چهار قد یا چرقت) متناسب با نوع فصل استفاده می شده که معمولاً در فصل سرما ضخیم تر و در فصل گرما نازکتر و جنس آن نیز از پنبه بوده که به شکل مثلثی دوخته می شده و بر روی سر می‌انداختند.
مرادی اظهار کرد: معمولاً زنان میانسال گوشه‌ای از چارقد را روی سرشان می بستند و بانوان جوان با سنجاق های تزیینی در زیر گلو محکم می کردند؛ چارقد از پارچه های ساده و گلدار کرباس یا نخ های زری دار و برقی استفاده می‌کردند و این نوع سرپوش به رنگ‌های مختلف استفاده میشده و رنگ خاصی برای آن تعریف نشده است.
وی افزود: به طور کلی یکی از ابزارهایی که می‌توان فرهنگ منطقه را شناخت، لباس یا تن پوش است که در طول زمان نوع این لباس ها تغییر کرده اما نباید فرهنگ های سنتی را فراموش کرد. طبق تحقیقات به عمل آمده بیش از ۸۰ درصد لباس سنتی برگرفته از سوزن دوزی های زنان بلوچ، پته دوزی کرمان و جاهای مختلف کشور است که بایستی شرایطی فراهم گردد تا تلفیقی از مجموعه لباس های ایرانی اسلامی با تلفیق سنت و مدرنیته تولید گردد که هم سنت و هم مدرنیته در آن لحاظ شود.
معاون فرهنگی جهاددانشگاهی خراسان جنوبی اظهار کرد: در این راستا و در راستای اهداف معاونت فرهنگی جهادانشگاهی، با همکاری استانداری خراسان جنوبی، فرهنگسرای ابن حسام ، اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی استان، حوزه هنری استان، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، جشنواره منطقه‌ای چارقد در سال ۱۴۰۰ برگزار می‌شود که معرفی پوشش محلی و قومیت منطقه شرق کشور، ترویج و تعمیق الگوهای عفاف و حجاب در سطح جامعه و ارتقای فرهنگ مصرف کالای ایرانی، ترویج نقش های ایرانی اسلامی متناسب با فرهنگ و نیاز جامعه، ترغیب و تشویق هنرمندان دانشجو به خلق تصاویر زیبا بر روی لباس های سنتی و مدرنیته منطقه و رشد خلاقیت و استعدادهای هنری دانشجویان و شناسایی افراد مستعد و معرفی آن مراکز تولید از جمله اهداف آن است.
مرادی بیان کرد: همچنین ترغیب و تشویق طراحان برای ارائه ایده‌ها و طرح‌های نوین جهت دست‌یابی به الگوهای نوین در مد و لباس اسلامی ایرانی، ارج نهادن به زحمات پیشکسوتان، چهره‌های ماندگار و فعالان حوزه مد و لباس منطقه، ایجاد فضای مناسب برای انتقال و تبادل دانش رسمی و بومی در حوزه مد و لباس منطقه، توسعه فضای تعامل و همکاری در بین دست‌اندرکاران و فعالان حوزه مد و لباس منطقه، ایجاد فضای مناسب برای بهره‌مندی مخاطبان از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های موجود در صنعت پوشاک بومیو ایجاد اشتغال پایدار در عرصه صنعت پوشاک و نساجی منطقه از دیگر اهداف برگزاری است.
وی با بیان اینکه این جشنواره در کمیته‌های تخصصی شامل طراحی، دانشگاهی و استان‌ها و اقوام فعالیت خواهد کرد، ادامه داد: شرکت در جشنواره چارقد بر اساس بخش‌های مختلف، برای تمامی طراحان، تولیدکنندگان، عرضه کنندگان و فرهیختگان حوزه مد و لباس منطقه شرق کشور آزاد است.
وی افزود: تمامی متقاضیان باید با مراجعه به سایت و یا مراجعه حضوری به دبیرخانه جشنواره و با طی مراحل اقدام به ثبت نام کنند و طرح‌ها و مدل‌های پوشش در بخش مسابقه باید ابداعی، ابتکاری، جدید و قابلیت تولید عمده داشته باشند.
وی بیان کرد: طرح‌های ارائه‌شده در تمام بخش‌ها باید مطابق با موازین اسلامی، فرهنگ و هویت ایرانی باشند، هر طراح می‌تواند حداکثر با ارائه ۵ اثر بدون تکرار رنگ و سایز در هر بخش از جشنواره شرکت کند.
مرادی با بیان اینکه از هر هنرمند حداکثر ۳ طرح به هریک از بخش‌های مسابقه راه پیدا خواهد کرد، تصریح کرد: از کلیه شرکت‌کنندگان که آثارشان به جشنواره راه یابد گواهی شرکت در جشنواره تعلق خواهد گرفت.
وی افزود: متقاضیان حضور در جشنواره می‌بایست نسبت به تکمیل فرم‌های ثبت‌نام در بخش مورد نظر اقدام کنند و واجدین شرایط دریافت غرفه مستقل و یا عمومی و شرکت‌کنندگان باید سایر شرایط حضور در نمایشگاه را که پس از اعلام پذیرش و ثبت نام منعکس خواهد شد رعایت کنند.
معاون فرهنگی جهاددانشگاهی خراسان جنوبی اظهار کرد: لازم است شرکت‌کنندگان ارسال آثار و طرح‌های خود را به روزهای پایان زمان‌بندی موکول نکنند و در زمان‌بندی تعیین‌شده ثبت‌نام کنند.
مرادی با بیان اینکه دبیرخانه جشنواره در بیرجند، خیابان معلم ۴۷، پلاک ۲، فرهنگسرای ابن حسام جهاددانشگاهی واقع است، ادامه داد: کلیه شرکت‌کنندگان باید نسبت به تحویل آثار خود به دبیرخانه و دریافت آن در زمان‌بندی که توسط دبیرخانه جشنواره اعلام می‌شود اقدام کنند؛ در غیر این صورت دبیرخانه جشنواره هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال آثار تحویلی نخواهد داشت.
وی یادآور شد: علاقمندان تا ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ فرصت دارند تا آثار خود را به سایت www.jdkhj.ir ارسال کنند و برپایی نمایشگاه آثار راه یافته به دبیرخانه جشنواره ۶ مردادماه سال آینده خوداهد بود.
